در این خصوص با محمدعلی خطیبی نماینده دائم ایران در اوپک گفتوگو کردهایم.
- امکان کاهش تولید اوپک در جلسه اضطراری قاهره چقدر است؟
با توجه به شرایط جاری بازار و روند کاهش قیمتها بهنظر میرسد که عزم اوپک برای مدیریت بازار و عرضه نفت جدی است.
اینکه اعضای اوپک منتظر نشدند تا زمان اجلاس برنامهریزی شده در الجزایر برسد و در مدت کوتاهی تصمیم گرفتهاند تا اجلاس اضطراری دیگری برگزار کنند خود نشان میدهد که این کشورها مصمم هستند تا در مورد کاهش تولید تصمیمگیری کنند.
اما اینکه میزان کاهش تا چه سطحی خواهد بود مشخص نیست و به برآوردهایی که از بازار و کاهش تقاضا میشود بستگی دارد.
در اجلاس اضطراری بیش از 500 تا 5/2 میلیون بشکه کاهش تقاضا پیشبینی میشد و میزان کاهش معادل 5/1 میلیون بشکه انجام شد. در اجلاس آینده نیز باید منتظر شد و برآوردهای اعضای این سازمان از کاهش تقاضا را مشاهده کرد تا براساس آن تصمیم مقتضی گرفته شود.
- آیا این کاهش تولید بر قیمتها تاثیر خواهد داشت؟
بهطور قطع تصمیم اوپک در قیمتها تاثیر دارد ولی میزان تاثیر و عمق آن به میزان کاهش تقاضای بازار و همکاری کشورهای تولیدکننده غیراوپک بستگی دارد.
اگر تقاضا پس از کاهش تولید اوپک بیش از میزان کاهش این سازمان کاهش یابد تاثیر تصمیم اوپک کمتر خواهد بود.
در عین حال اگر کشورهای غیراوپک با کاهش تولید از سوی این سازمان، کمبود ایجاد شده را جبران کنند بیشک تاثیر تصمیم اوپک کمتر خواهد بود.
- در مورد هماهنگی کشورهای غیراوپک چه اقدامی انجام خواهد شد؟
هماهنگی و مذاکره با کشورهای غیراوپک آغاز شده است. در گذشته یعنی در دهه 80 و 90 که قیمت نفت کاهش یافت نیز همکاری غیراوپک به کندی انجام شد.
این ناشی از این است که کشورهای غیراوپک بهدلیل متشکل نبودن پراکنده هستند و امکان هماهنگی میان آنان دشوار است.
باید با این کشورها بهصورت جداگانه بحث و مذاکره کرد. علاوه بر این در کشورهای غیرعضو اوپک بخش خصوصی بیشتر نقش دارد و در این کشورها بخش خصوصی فعال است و مانند کشورهای عضو اوپک دولت نقش ندارد و امکان کاهش تولید به سادگی عملی نیست.
به همین دلیل پیوستن این کشورها به اوپک برای کاهش تولید و جلوگیری از کاهش قیمت با تاخیر انجام میشود. ولی در شرایط جاری و با کاهش قیمت نفت که همه دستاندرکاران را تحتتأثیر قرارداده، بیشک مانند گذشته همکاری غیراوپک رخ خواهد داد ولی با تاخیر.
- روند قیمتها را چگونه پیشبینی میکنید؟
بازار نفت امروز تحتتأثیر شرایط جاری اقتصاد جهان است. با توجه به تشدید این بحران و عمیقتر شدن روزافزون این بحران که هر روز به بخشهای بیشتری از اقتصاد کشورهای مختلف توسعه مییابد باید انتظار کشید و حاصل تلاشهایی که در این زمینه برای کنترل بحران اقتصاد جهان و کاهش قیمت نفت صورت میگیرد را دید.